Psychoterapia psychodynamiczna
Na czym polega terapia psychodynamiczna?
Terapia psychodynamiczna jest metodą terapii opartą na założeniach teorii psychoanalizy, a jej podstawowym narzędziem jest dialog terapeutyczny. Istotą pracy terapeutycznej w podejściu psychodynamicznym jest analiza i interpretacja przeżyć psychicznych – ujawnianych w wypowiedziach pacjenta i związanych z nimi emocjami. W trakcie dialogu terapeutycznego pacjent zyskuje rozumienie nieświadomych motywów swojego postępowania, podejmowanych decyzji i dokonywanych wyborów także wielorakich objawów, dzięki czemu może zyskać większą kontrolę nad swoimi działaniami i życiem psychicznym.
Jej celem jest nie tylko praca nad zewnętrznym problemem, z jakim klient przychodzi, lecz przede wszystkim odkrycie, zrozumienie i przepracowanie nieświadomych powodów, które daną trudność spowodowały. Pogłębienie kontaktu z sobą pozwala ograniczyć lub wyeliminować występowanie zewnętrznych objawów, jakimi są zaburzenia w funkcjonowaniu psychicznym oraz problemy w kontakcie z innymi. Do osiągnięcia celu terapii niezbędną jest współpraca oraz zaangażowanie pacjenta w proces leczenia.
Bazą teoretyczną psychoterapii psychodynamicznej jest psychoanaliza Zygmunta Freuda, teoria relacji z obiektem (m.in. Melania Klein), psychologia ego i psychologia self (Heinz Kohut).
W procesie psychoterapii możemy osiągnąć następujące cele:
- zmianę wewnętrznych schematów odbierania, myślenia i reagowania (powodujących powstawanie różnorakich negatywnych objawów)
- wyeliminowanie lub zmniejszenie negatywnych objawów (np. lęków, fobii, depresji, chorób psychosomatycznych, natręctw)
- niesienie ulgi w cierpieniu
- zmianę niekorzystnych wzorców zachowań i przeżywania
- doświadczanie nowych sposobów rozwiązywania problemów i nowego spojrzenia na własne doświadczenia i relacje
- zyskanie większej samoświadomości i rozwój osobowości
- zmianę funkcjonowania w związkach z innymi.
Terapia psychodynamiczna może przyjąć formę terapii długoterminowej, krótkoterminowej lub terapii wspierającej (z elementami poradnictwa, edukacji).
Podstawowe założenia psychoterapii psychodynamicznej:
- Psychikę można zmieniać, naprawiać, leczyć poprzez głębokie rozumienie umysłu i jego wytworów w ramach relacji terapeutycznej.
- Aby zrozumieć psychikę człowieka, należy zbadać i zrozumieć również jego nieświadomość, sięgając do jej kolejnych warstw.
- Objawy, z którymi zgłasza się pacjent, mogą wynikać z wielu przyczyn.
- Psychoterapia psychodynamiczna jest podejściem otwartym na nowe odkrycia psychoanalizy i psychiatrii.
- Diagnoza psychodynamiczna jest ciągła, co oznacza, że jest formowana wspólnie z pacjentem przez cały okres terapii.
- Nie istnieje jeden schemat czy wzór prowadzenia psychoterapii – wybór strategii psychoterapeutycznej wynika z diagnozy, a prowadzona psychoterapia jest dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Dla kogo jest wskazana psychoterapia psychodynamiczna?
Psychoterapia jest wskazana dla tych pacjentów, których objawy wydają się być funkcją ich długotrwałych trudności osobowościowych lub nieświadomych konfliktów. Trudności mogą dotyczyć powtarzających się dysfunkcyjnych wzorców reagowania w związkach, ale także zaburzeń życia psychicznego wyrażonego w objawach: lęków, fobii, przygnębienia, chorób psychosomatycznych, natręctw.
Psychoterapii może poddać się każdy, kto jest wystarczająco zmotywowany do pracy nad sobą i swoimi problemami, potrafi znieść pewien poziom niepokoju i frustracji, które wiążą się z taką formą pomocy oraz jest skłonny do refleksji nad sobą.
Decyzja o podjęciu psychoterapii podejmowana jest po jednym lub kilku spotkaniach konsultacyjnych oraz wstępnych ustaleniach diagnostycznych. Wówczas pacjent i terapeuta zawierają tzw. kontrakt terapeutyczny, czyli umowę określającą cel i warunki terapii (m. in. podstawowe zasady, częstotliwości i terminy spotkań, sposób płacenia za sesje, zasady kontaktowania się z terapeutą pomiędzy sesjami).